Terminy ważności na opakowaniach produktów
Zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi oraz unijnymi, każdy produkt spożywczy lub higieniczny (zawierający substancje aktywne, które mają bezpośredni kontakt z ciałem) dopuszczony do obrotu taki jak pasty do zębów, posiada określony termin przydatności do użycia. Określenie takiego terminu to nic innego jak informacja do kiedy składniki danego produktu zachowują wszystkie swoje podstawowe właściwości i do kiedy działanie będzie osiągać takie efekty, jakie przewidział producent. Po upływie tego terminu pasta do zębów lub płyn do płukania jamy ustnej przestaną działać tak skutecznie, jak można się tego spodziewać. Co gorsza, składniki produktu po upływie terminu przydatności mogą powodować reakcje alergiczne.
Jak producenci oznaczają daty ważności produktów kosmetycznych?
Producenci najczęściej korzystają z 2 formuł, która jednoznacznie określają graniczną datę utrzymywania swoich właściwości na pełnoprawnym poziomie.
Określenie „należy wykorzystać do...” (use before...) determinuje maksymalny termin do kiedy można bezpiecznie korzystać z danego produktu i być pewnym, że dana pasta, krem czy inny kosmetyk będzie utrzymywać swoje właściwości i nie wywoła niepożądanych skutków ubocznych w postaci podrażnień, uczuleń lub reakcji alergicznych. Świetnym odnośnikiem jest tutaj data przydatności produktów spożywczych ─ nikt nie chciałby pić mleka, któremu upłynął termin ważności.
Drugie stosowanie określenie to „najlepiej wykorzystać przed...” (best before…). Jest to określenie daty minimalnej trwałości, do której wykorzystywany produkt zachowuje swoje właściwości, a po której produkt nadal będzie nadawał się do użycia, jednak nie będzie już w pełni skuteczny. Ważnym czynnikiem jest zastosowanie się do zaleceń producenta w zakresie warunków przechowywania. Mowa tutaj o odpowiednich temperaturach minimalnych i maksymalnych, zacienionym i suchym miejscu lub innych wskazówkach, które wynikają ze specyfiki danego produktu.
Określenie daty przydatności może przyjąć formę konkretnej daty dziennej lub miesięcznej. W przypadku zapisu miesiąc/rok, np. listopad 2019 lub 10/2023 jako ostatni dzień przydatności określa się ostatni dzień danego miesiąca.
Dlaczego na produkcie nie ma daty ważności?
Producenci nie zawsze mają obowiązek umieszczania na opakowaniu daty, która określa przydatność produktu do użycia. Jest to związane z długim terminem przydatności – przepisy określają, że jeżeli produkt posiada termin przydatności do użycia dłuższy, niż 30 miesięcy od momentu produkcji, wtedy nie ma obowiązku umieszczania go na opakowaniu.
Brak takich oznaczeń jest widoczny na opakowaniach m.in. past z serii Biorepair oraz BlanX.
Co oznacza skrót PAO na etykiecie opakowania?
W przypadku braku oznaczeń konkretnej daty, producenci zą zobowiązani do umieszczenia na opakowaniu tzw. symbolu PAO (Period After Opening). Jest to określenie czasu przydatności do użycia po pierwszym otwarciu opakowania. Oznaczenie to przybiera formę otwartego pudełeczka wraz z krótką informacją przez ile miesięcy po otwarciu można go używać. Najczęściej jest to przedział od 3 do 12 miesięcy. Po tym czasie produkt traci swoje pierwotne właściwości, a jego używanie nie jest wskazane.
Jak już zostało wspomniane wcześniej, okres przydatności produktów określa się zazwyczaj za pomocą daty (konkretnego dnia lub miesiąca) lub oznaczenia okresu po otwarciu opakowania. A co jeśli opakowanie zawiera oba sposoby określenia przydatności do użycia? Wyobraźmy sobie sytuację, w której opakowanie pasty do zębów zawiera termin przydatności do końca grudnia 2020 roku i oznaczenie 9 miesięcy od otwarcia. Czy oznacza to, że po otwarciu tej pasty we wrześniu 2020 roku można używać jej aż do czerwca 2021? Zdecydowanie nie. W takim przypadku bezwzględne pierwszeństwo posiada oznaczenie konkretnej daty. Oznaczenie PAO jest dodatkową informacją zawartą w celu zachowania jak najlepszych właściwości produktu.
